Trước tiên để hiểu nguyên tắc của thông gió hầm hàng, chúng ta sẽ lý giải tại sao phải thông gió hầm hàng: 

Hàng hóa có thể khô ráo nhưng vẫn hàm chứa một độ ẩm nhất định. Không khí môi trường cảng, nơi tàu xếp hàng, cũng chứa một lượng hơi nước nhất định. Nhiều hàng hóa có nguồn gốc thực vật như gạo, ngô, đậu, hạt mạch… có thể hít thở và thải ra hơi nước khi nằm dưới hầm tàu.

Khi tàu rời bến, không khí mát lạnh ngoài biển sẽ tràn vào hầm tàu, gặp không khí nóng ẩm trong hầm, dễ gây ra sương mù. Thậm chí có thể ngưng tụ thành những giọt nước, bám vào nắp hầm hàng, rơi xuống hàng hóa, gây ẩm mốc. 

Vách hầm hàng là cấu trúc ngăn cách giữa hàng hóa bên trong hầm với nước biển bên ngoài. Khi nhiệt độ nước biển hạ thấp, nhiệt độ tôn vỏ bên trong hầm hàng cũng hạ theo. Nhiệt độ trên bề mặt tôn vỏ sẽ thấp hơn nhiệt độ môi trường không khí nóng ẩm bên trong hầm hàng. Hiện tượng ngưng tụ hơi nước trên bề mặt tôn vỏ sẽ xảy ra. Hàng hóa tiếp xúc trực tiếp với vỏ tàu vì thế mà bị ẩm ướt.

Do đó cần phải thông gió hầm hàng để:

-  Thông gió làm mát hầm hàng, phòng tránh hàng bị biến chất, biến màu do quá nhiệt.

-  Thông gió hầm hàng là để thải bớt khí độc hại, khí cháy nổ do hàng hóa thải ra trong quá trình vận chuyển.

-  Thông gió hầm hàng là để đưa không khí khô mát từ bên ngoài vào hầm hàng, thay thế không khí nóng ẩm bên trong hầm, ngăn ngừa hiện tượng hơi nước ngưng tụ thành sương khi gặp lạnh, gây ẩm mốc hàng hóa.

Nguyên tắc thông gió hầm hàng
 

Áp dụng 2 qui tắc cơ bản dưới đây:

1) Qui tắc Nhiệt Độ Điểm Sương
 

–  Thông gió khi nhiệt độ điểm sương trong hầm hàng cao hơn nhiệt độ điểm sương ngoài hầm hàng

–  Không thông gió khi nhiệt độ điểm sương trong hầm hàng thấp hơn nhiệt độ điểm sương ngoài hầm hàng

2) Qui tắc 3 độ C

Trường hợp không thể xác định chính xác nhiệt độ điểm sương hầm hàng, người ta dựa vào nhiệt độ trung bình của hầm hàng ở thời điểm xếp hàng và áp dụng qui tắc 3 độ C như sau:

–  Thông gió khi nhiệt độ không khí bên ngoài hầm hàng thấp hơn nhiệt độ trung bình của hầm hàng khi xếp hàng, tối thiểu là 3 độ C

–  Không thông gió hầm hàng khi nhiệt độ bên ngoài hầm không thấp hơn nhiệt độ trung bình của hầm hàng khi xếp hàng, tối thiểu 3 độ C

Thông gió hầm hàng là một biện pháp bảo quản hàng hóa. Là bằng chứng chứng tỏ trách nhiệm của người chuyên chở đối với công việc bảo quản hàng hóa theo hợp đồng đã kí. Là cơ sở pháp lý để đòi bồi thường tổn thất hàng hóa do độ ẩm gây nên. Mọi hoạt động thông gió đều phải ghi vào nhật ký hàng hải.

Xem thêm: Nguyên tắc thông gió, Nguyên lý thiết kế quạt công nghiệp thông gió nhà xưởng, Quạt hút thông gió.